Επιστήμονες εκτιμούν ότι ο ελληνικός χώρος διαθέτει γύρω στα 4.800 ενεργά πετρελαϊκά συστήματα, με τις λεκάνες της δυτικής Ελλάδος, των Γρεβενών, της δυτικής Θράκης, του Πρίνου/Θάσου, του Θερμαϊκού/ Επανωμής και της ανατολικής Ελλάδος να είναι οι περιοχές που συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες για τον εντοπισμό πετρελαίου, με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα. «Τα κοιτάσματα όμως βρίσκονται μόνον με γεωτρήσεις» δηλώνει ο γεωλόγος πετρελαίων και πρώην τεχνικός διευθυντής των ΕΛΠΕ Ντίνος Νικολάου, στην ημερίδα για τις «Ερευνες Υδρογονανθράκων και προοπτικές παραγωγής στην Ελλάδα», που διοργάνωσε πριν λίγες ημέρες το ΙΕΝΕ.
Από το 1903 που έγιναν στη Ζάκυνθο οι πρώτες έρευνες για πετρέλαιο στην Ελλάδα ως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 175 γεωτρήσεις και το μόνο κοίτασμα που ανακαλύφθηκε και απέδωσε ήταν αυτό του Πρίνου.
Γεωτρήσεις
«Ωστόσο μόνον το 15% των γεωτρήσεων αυτών έχουν γίνει με επιστημονικά ορθό τρόπο» προσθέτει ο κ. Νικολάου, εκτιμώντας ότι η Ελλάδα είναι από τις λιγότερο εξερευνημένες περιοχές και ότι τα ενεργά πετρελαϊκά συστήματα που υπάρχουν, όπως επιβεβαιώνονται από τις ενδείξεις στην επιφάνεια και από γεωτρήσεις ενισχύουν την άποψη ότι στη χώρα μας υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες να ανακαλυφθούν κοιτάσματα πετρελαίου.
Ως τις αρχές του καλοκαιριού θα είναι έτοιμο το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις έρευνες υδρογονανθράκων που προωθεί η κυβέρνηση. Oπως έχει δηλώσει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννης Μανιάτης σε χρονικό διάστημα 18-24 μηνών ειδικευμένες εταιρείες θα έχουν αρχίσει τη σεισμική και γεωλογική έρευνα ή και ακόμα και την πρώτη δοκιμαστική γεώτρηση. Βασική καιινοτομία του νομοσχεδίου, σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τη δεκαετία του 1990, οπότε έγιναν και οι τελευταίες άκαρπες ερευνητικές γεωτρήσεις, είναι ότι θα δίνει τη δυνατότητα του «open door», της ανοικτής διαδικασίας κατά την οποία ενδιαφερόμενες εταιρείες, ακόμα και χωρίς να έχει προκηρυχθεί διαγωνισμός για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας σε μία περιοχή, θα μπορούν αυτοβούλως, χωρίς να έχει προηγηθεί πρόσκληση να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για κάποιο πετρέλαιο-πιθανό μπλοκ.
Η άλλη σημαντική διαφορά με το «τότε» είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας και ή άνοδος της τιμής του πετρελαίου. Γιατί δεν αρκεί το γεωτρύπανο να εντοπίσει το κοίτασμα υδρογονανθράκων. Πρέπει το κοίτασμα αυτό να είναι και οικονομικά εκμεταλλεύσιμο, διαφορετικά οι εταιρείες το «κλείνουν» και το αφήνουν.
Η πετρελαϊκή κρίση του 2007-2008, με τη μεγάλη αύξηση των τιμών του πετρελαίου έδωσε ζωή σε πολλά «κλειστά» πηγάδια, με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας η οποία επέτρεψε την άντληση του μαύρου χρυσού σε ανταγωνιστικό κόστος...
Κάλυψη αναγκών
Με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν, η Ελλάδα μπορεί να καλύψει ένα μέρος των ανταγκών της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο από ίδιους πόρους, δηλώνει ο κ. Μανιάτης και εκτιμά ότι σε μερικά χρόνια το ποσοστό αυτό μπορεί να φθάνει το 1/5 με 1/4 της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου της χώρας.
Σήμερα η Ελλάδα καταναλώνει περί τα 120 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και γύρω στα 4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως και είναι μία από τις χώρες της Ευρώπης με τη μεγαλύτερη εξάρτηση στο πετρέλαιο.
Αν εγχώρια κοιτάσματα καλύψουν το 25% των αναγκών μας, με μία παραγωγή της τάξης των 100 χιλ. βαρελιών την ημέρα, τότε το δημόσιο θα μπορεί να αντλεί ετησίως γύρω στα 1,4 -1,5 δισ. ευρώ, εκτιμά η επιστημονική επιτροπή του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Πετρέλαια στο Αιγαίο
«Η Ελλάδα είναι ακόμα ανεξερεύνητη και αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να κάνουμε ένα ή δύο γύρους παραχωρήσεων δικαιωμάτων έρευνας πριν εμπλακούμε σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής» δήλωσε ο κ. Μανιάτης σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο την απάντησή του στο ερώτημα γιατί οι έρευνες θα ξεκινήσουν από τη δυτική Ελλάδα και όχι από το Αιγαίο, για το οποίο χρόνια τώρα ακούγονται, λέγονται και γράφονται πολλά για το πετρέλαιο που μπορεί να έχει.
«Αν υπάρχουν όντως πετρέλαια δύο πράγματα θα συμβούν. Είτε η Τουρκία θα καταλάβει ολόκληρη την Κύπρο, είτε χάριν των πετρελαίων το Κυπριακό θα λυθεί στο άψε -σβήσε» είχε πει κάποτε ο Ραούφ Ντεκτάς. Το σίγουρο είναι ότι η ελληνο-τουρκική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα βγήκε στην επιφάνεια λίγο μετά την ανακάλυψη των κοιτασμάτων στον Πρίνο, το 1973.
Από τότε ξεκινά η αμφισβήτηση, η ένταση κλιμακώνεται όταν τουρκικά ωκεανογραφικά σκάφη βγαίνουν για να πραγματοποιήσουν έρευνες στο Αιγαίο το 1974, το 1976 με αποκορύφωμα το 1987 όταν η έξοδος του ωκεανογραφικού «Σισμίκ», συνοδεία πολεμικών πλοίων, σε μικρή απόσταση από την αιγιαλίτιδα ζώνη των ελληνικών νησιών κόντεψε να προκαλέσει ένοπλη σύρραξη Ελλάδας - Τουρκίας. Δύο ήταν οι περιοχές που εστιάστηκε το ενδιαφέρον:
H περιοχή «Μπάμπουρας» ανατολικά της Θάσου και του κοιτάσματος του Πρίνου, τμήματα της οποίας βρίσκονται πέραν των 6 μιλίων των ελληνικών χωρικών υδάτων (μεταξύ 6 και 12 μιλίων) και αμφισβητούνται από την Τουρκία. «Από έρευνες που έχουν γίνει υπάρχει βεβαιότητα για πετρελαϊκό δυναμικό της τάξης των 120 ως 200 εκατ. απολήψιμων βαρελιών, που θα μπορούσε να καλύψει περίπου το 40% των αναγκών της χώρας» εγραφε το 2000 ο Ευάγγελος Κουλουμπής, ο οποίος είχε διατελέσει υπουργός Ενέργειας.
H θέση «Ζουράφα», στη θαλάσσια περιοχή κοντά στη Μυτιλήνη και τη Λήμνο. Το νησάκι υπάγεται διοικητικά στο νομό Εβρου αλλά η ελληνικότητά του αμφισβητείται από την Αγκυρα. Από το 1997 το τουρκικό Γενικό Επιτελείο Ναυτικού περιλαμβάνει τη Ζουράφα ανάμεσα στις 130 βραχονησίδες, που κατά την Τουρκία αποτελούν τις «γκρίζες ζώνες».
Σενάρια
Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου σε μία από τις τελευταίες ομιλίες του στη Βουλή έβαλε τέλος στα σενάρια περί συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου με την Τουρκία, δήλωσε ωστόσο ότι η Αθήνα ενδιαφέρεται να οριοθετήσει Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) με όλες τις γειτονικές της χώρες. Εφερε ως παράδειγμα τη σχετική συμφωνία με την Αλβανία, μίλησε για τις συζητήσεις με τη Λιβύη και την Αίγυπτο και εξέφρασε τη βούληση της κυβέρνησης να συνεργαστεί με την Τουρκία και την Κύπρο.
Το παιχνίδι έχει ανοίξει και τροφοδοτείται καθημερινά από τις φήμες για πλούσια «νέα» κοιτάσματα γύρω από το Καστελλόριζο ή μεταξύ Κρήτης και Αιγύπτου κ.λπ. Μύθος ή πραγματικότητα, την απάντηση μπορούν να δώσουν μόνον οι γεωτρήσεις...
Από το 1903 που έγιναν στη Ζάκυνθο οι πρώτες έρευνες για πετρέλαιο στην Ελλάδα ως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 175 γεωτρήσεις και το μόνο κοίτασμα που ανακαλύφθηκε και απέδωσε ήταν αυτό του Πρίνου.
Γεωτρήσεις
«Ωστόσο μόνον το 15% των γεωτρήσεων αυτών έχουν γίνει με επιστημονικά ορθό τρόπο» προσθέτει ο κ. Νικολάου, εκτιμώντας ότι η Ελλάδα είναι από τις λιγότερο εξερευνημένες περιοχές και ότι τα ενεργά πετρελαϊκά συστήματα που υπάρχουν, όπως επιβεβαιώνονται από τις ενδείξεις στην επιφάνεια και από γεωτρήσεις ενισχύουν την άποψη ότι στη χώρα μας υπάρχουν βάσιμες πιθανότητες να ανακαλυφθούν κοιτάσματα πετρελαίου.
Ως τις αρχές του καλοκαιριού θα είναι έτοιμο το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις έρευνες υδρογονανθράκων που προωθεί η κυβέρνηση. Oπως έχει δηλώσει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννης Μανιάτης σε χρονικό διάστημα 18-24 μηνών ειδικευμένες εταιρείες θα έχουν αρχίσει τη σεισμική και γεωλογική έρευνα ή και ακόμα και την πρώτη δοκιμαστική γεώτρηση. Βασική καιινοτομία του νομοσχεδίου, σε σχέση με το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε τη δεκαετία του 1990, οπότε έγιναν και οι τελευταίες άκαρπες ερευνητικές γεωτρήσεις, είναι ότι θα δίνει τη δυνατότητα του «open door», της ανοικτής διαδικασίας κατά την οποία ενδιαφερόμενες εταιρείες, ακόμα και χωρίς να έχει προκηρυχθεί διαγωνισμός για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας σε μία περιοχή, θα μπορούν αυτοβούλως, χωρίς να έχει προηγηθεί πρόσκληση να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για κάποιο πετρέλαιο-πιθανό μπλοκ.
Η άλλη σημαντική διαφορά με το «τότε» είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας και ή άνοδος της τιμής του πετρελαίου. Γιατί δεν αρκεί το γεωτρύπανο να εντοπίσει το κοίτασμα υδρογονανθράκων. Πρέπει το κοίτασμα αυτό να είναι και οικονομικά εκμεταλλεύσιμο, διαφορετικά οι εταιρείες το «κλείνουν» και το αφήνουν.
Η πετρελαϊκή κρίση του 2007-2008, με τη μεγάλη αύξηση των τιμών του πετρελαίου έδωσε ζωή σε πολλά «κλειστά» πηγάδια, με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας η οποία επέτρεψε την άντληση του μαύρου χρυσού σε ανταγωνιστικό κόστος...
Κάλυψη αναγκών
Με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν, η Ελλάδα μπορεί να καλύψει ένα μέρος των ανταγκών της σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο από ίδιους πόρους, δηλώνει ο κ. Μανιάτης και εκτιμά ότι σε μερικά χρόνια το ποσοστό αυτό μπορεί να φθάνει το 1/5 με 1/4 της συνολικής κατανάλωσης πετρελαίου της χώρας.
Σήμερα η Ελλάδα καταναλώνει περί τα 120 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και γύρω στα 4 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως και είναι μία από τις χώρες της Ευρώπης με τη μεγαλύτερη εξάρτηση στο πετρέλαιο.
Αν εγχώρια κοιτάσματα καλύψουν το 25% των αναγκών μας, με μία παραγωγή της τάξης των 100 χιλ. βαρελιών την ημέρα, τότε το δημόσιο θα μπορεί να αντλεί ετησίως γύρω στα 1,4 -1,5 δισ. ευρώ, εκτιμά η επιστημονική επιτροπή του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Πετρέλαια στο Αιγαίο
«Η Ελλάδα είναι ακόμα ανεξερεύνητη και αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να κάνουμε ένα ή δύο γύρους παραχωρήσεων δικαιωμάτων έρευνας πριν εμπλακούμε σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής» δήλωσε ο κ. Μανιάτης σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Reuters, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο την απάντησή του στο ερώτημα γιατί οι έρευνες θα ξεκινήσουν από τη δυτική Ελλάδα και όχι από το Αιγαίο, για το οποίο χρόνια τώρα ακούγονται, λέγονται και γράφονται πολλά για το πετρέλαιο που μπορεί να έχει.
«Αν υπάρχουν όντως πετρέλαια δύο πράγματα θα συμβούν. Είτε η Τουρκία θα καταλάβει ολόκληρη την Κύπρο, είτε χάριν των πετρελαίων το Κυπριακό θα λυθεί στο άψε -σβήσε» είχε πει κάποτε ο Ραούφ Ντεκτάς. Το σίγουρο είναι ότι η ελληνο-τουρκική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα βγήκε στην επιφάνεια λίγο μετά την ανακάλυψη των κοιτασμάτων στον Πρίνο, το 1973.
Από τότε ξεκινά η αμφισβήτηση, η ένταση κλιμακώνεται όταν τουρκικά ωκεανογραφικά σκάφη βγαίνουν για να πραγματοποιήσουν έρευνες στο Αιγαίο το 1974, το 1976 με αποκορύφωμα το 1987 όταν η έξοδος του ωκεανογραφικού «Σισμίκ», συνοδεία πολεμικών πλοίων, σε μικρή απόσταση από την αιγιαλίτιδα ζώνη των ελληνικών νησιών κόντεψε να προκαλέσει ένοπλη σύρραξη Ελλάδας - Τουρκίας. Δύο ήταν οι περιοχές που εστιάστηκε το ενδιαφέρον:
H περιοχή «Μπάμπουρας» ανατολικά της Θάσου και του κοιτάσματος του Πρίνου, τμήματα της οποίας βρίσκονται πέραν των 6 μιλίων των ελληνικών χωρικών υδάτων (μεταξύ 6 και 12 μιλίων) και αμφισβητούνται από την Τουρκία. «Από έρευνες που έχουν γίνει υπάρχει βεβαιότητα για πετρελαϊκό δυναμικό της τάξης των 120 ως 200 εκατ. απολήψιμων βαρελιών, που θα μπορούσε να καλύψει περίπου το 40% των αναγκών της χώρας» εγραφε το 2000 ο Ευάγγελος Κουλουμπής, ο οποίος είχε διατελέσει υπουργός Ενέργειας.
H θέση «Ζουράφα», στη θαλάσσια περιοχή κοντά στη Μυτιλήνη και τη Λήμνο. Το νησάκι υπάγεται διοικητικά στο νομό Εβρου αλλά η ελληνικότητά του αμφισβητείται από την Αγκυρα. Από το 1997 το τουρκικό Γενικό Επιτελείο Ναυτικού περιλαμβάνει τη Ζουράφα ανάμεσα στις 130 βραχονησίδες, που κατά την Τουρκία αποτελούν τις «γκρίζες ζώνες».
Σενάρια
Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου σε μία από τις τελευταίες ομιλίες του στη Βουλή έβαλε τέλος στα σενάρια περί συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου με την Τουρκία, δήλωσε ωστόσο ότι η Αθήνα ενδιαφέρεται να οριοθετήσει Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) με όλες τις γειτονικές της χώρες. Εφερε ως παράδειγμα τη σχετική συμφωνία με την Αλβανία, μίλησε για τις συζητήσεις με τη Λιβύη και την Αίγυπτο και εξέφρασε τη βούληση της κυβέρνησης να συνεργαστεί με την Τουρκία και την Κύπρο.
Το παιχνίδι έχει ανοίξει και τροφοδοτείται καθημερινά από τις φήμες για πλούσια «νέα» κοιτάσματα γύρω από το Καστελλόριζο ή μεταξύ Κρήτης και Αιγύπτου κ.λπ. Μύθος ή πραγματικότητα, την απάντηση μπορούν να δώσουν μόνον οι γεωτρήσεις...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου