Βολές κατά της κυβέρνησης, την οποία κατηγορεί για ολιγωρία στην πάταξη της φοροδιαφυγής, εξαπολύει με την πρώτη έκθεση-αποτίμηση της πορείας υλοποίησης του μνημονίου το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που ζητεί να βελτιωθεί άμεσα τόσο ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός όσο και ο έλεγχος των δαπανών, ώστε να αποφευχθεί η λήψη νέων μέτρων.
Στην έκθεση αυτή, βάσει της οποίας δόθηκε το «πράσινο φως» για την εκταμίευση της β’ δόσης του δανείου ύψους 9 δισ. ευρώ, η φοροδιαφυγή χαρακτηρίζεται στοιχείο... κουλτούρας στην Ελλάδα, που αν δεν καταπολεμηθεί με αποφασιστικότητα, θα φέρει «νέες αυξήσεις στους φόρους και επώδυνες περικοπές δαπανών τα επόμενα χρόνια».
Τονίζει, δε, ότι η όποια πρόοδος αναμένεται να είναι σταδιακή, ενώ υπογραμμίζει την ανάγκη να δοθεί έμφαση στην αναζήτηση των εύπορων φοροφυγάδων, λόγω των ανησυχιών που υπάρχουν σχετικά με το κατά πόσο την όλη προσπάθεια διέπει αίσθημα δικαίου. Οι συντάκτες της έκθεσης εκφράζουν μάλιστα απογοήτευση για το γεγονός ότι «σε αυτή την καθοριστική στιγμή για την Ελλάδα, οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις δεν έτυχαν ευρύτερης στήριξης από τα άλλα πολιτικά κόμματα».
ΙδιωτικοποιήσειςΙδιαίτερης σημασίας, επίσης, είναι η ενίσχυση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, που, όπως σημειώνει, «αυτή τη στιγμή έχει έναν συγκρατημένο ρόλο στη συνολική στρατηγική της κυβέρνησης», αλλά θα μπορούσε να ζωηρέψει το ενδιαφέρον για εγχώριες αλλά και ξένες άμεσες επενδύσεις.
Εκτιμάται ακόμη στην έκθεση πως το σχέδιο αναδιάρθρωσης του τραπεζικού κλάδου θα προβλέπει πωλήσεις σημαντικών ποσοστών που κατέχει το Δημόσιο σε τράπεζες μέσω ανοικτού διεθνούς διαγωνισμού, με τη συμμετοχή δηλαδή Ελλήνων και ξένων παικτών. Σε γενικές γραμμές το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής της κυβέρνησης πηγαίνει καλά, παρά τα «προφανή σημεία πίεσης».
Η ύφεση εξελίσσεται όπως έχει προβλεφθεί, με το ΑΕΠ να προβλέπεται ότι θα συρρικνωθεί κατά περίπου 4% φέτος και 2,5% τον επόμενο χρόνο, αλλά ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος του προβλεπόμενου λόγω των αυξήσεων στους έμμεσους φόρους. Πάντως οι επιπτώσεις δεν αναμένεται να έχουν μόνιμο χαρακτήρα, καθώς όπως υπογραμμίζεται έχει περιοριστεί η αύξηση των εισοδημάτων. Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 144% του ΑΕΠ το 2013, έναντι εκτίμησης που έγινε τον περασμένο Μάιο για άνοδο στο 149% του ΑΕΠ.
Την ίδια ώρα, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και οι αλλαγές στην αγορά εργασίας προχωρούν γρηγορότερα από το προγραμματισμένο.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, οι περικοπές δαπανών της κεντρικής κυβέρνησης αναμένεται να ξεπεράσουν φέτος τον στόχο που έχει τεθεί κατά 4 δισ. ευρώ, αντισταθμίζοντας έτσι την υστέρηση των φορολογικών εσόδων και τις υπερβάσεις δαπανών στα νοσοκομεία και στην τοπική αυτοδιοίκηση, αναφέρει το ΔΝΤ.
Σε αυτό το σημείο το Ταμείο συμμερίζεται την εκτίμηση των Αρχών και εκτιμά ότι «δεν δικαιολογούνται επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα», αρκεί να διασφαλιστούν -όπως προαναφέρθηκε- τα έσοδα από τη φορολόγηση. Δεν παραλείπει, πάντως, να αναφέρει ότι παρά την πρόοδο που σημειώνεται στον έλεγχο των δημόσιων οικονομικών, οι δυσκολότερες μεταρρυθμίσεις είναι μπροστά, ενώ το spread του 10ετούς ελληνικού ομολόγου βρίσκεται ακόμα σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Δείγμα του ότι οι αγορές δεν έχουν ηρεμήσει εντελώς όσον αφορά τη δημοσιονομική κατάσταση στην Ελλάδα. Αναφορικά με τα μέτρα του προϋπολογισμό του 2011, το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι θα πρέπει να είναι «ποιοτικά», ιδιαίτερα, δε, μετά την υστέρηση εσόδων ύψους 1,5 δισ. ευρώ στο 8μηνο, ώστε να διασφαλιστεί η πρόοδος που επιτεύχθηκε το 2010.
Καθυστερήσεις
Εφορίες και τελωνεία χωρίς προϊσταμένους
«Ακέφαλες» παραμένουν ακόμη πολλές εφορίες, ενώ οι περισσότερες τελωνειακές μονάδες λειτουργούν χωρίς προϊσταμένους. Από το υπουργείο Οικονομικών αποδίδουν την καθυστέρηση στην τοποθέτηση των νέων εφόρων στον νόμο Ραγκούση, από τις διατάξεις του οποίου δεν έχει εξαιρεθεί το υπουργείο Οικονομικών και προβλέπει ιδιαίτερα χρονοβόρες διαδικασίες για την επιλογή των στελεχών στο Δημόσιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές εφορίες, σχεδόν έναν χρόνο μετά τις εκλογές, να παραμένουν χωρίς προϊστάμενο.
Τα υπηρεσιακά συμβούλια άρχισαν να συνεδριάζουν μέσα στο καλοκαίρι.
Μέχρι σήμερα έχουν τοποθετηθεί έφοροι σε όλες τις εφορίες της επαρχίας και υπολογίζεται ότι μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου θα έχουν τοποθετηθεί οι νέοι προϊστάμενοι και στις Δ.Ο.Υ. της Αττικής.
Η καθυστέρηση στην αλλαγή προσώπων στις εφορίες και στη ριζική αναδιάρθρωση των φοροεισπρακτικών και φοροελεγκτικών μηχανισμών αντανακλάται στην πορεία των εσόδων, τα οποία στο οκτάμηνο εμφανίζουν δραματική υστέρηση που δύσκολα θα περιοριστεί μέχρι το τέλος του έτους.
Στο μεταξύ, η Ομοσπονδία των Τελωνειακών, με επιστολή της προς τον υπουργό Οικονομικών, καταγράφει τα προβλήματα που υπάρχουν στα τελωνεία λόγω της έλλειψης προσωπικού. Οπως αναφέρουν στην επιστολή «σήμερα οι περισσότερες τελωνειακές μονάδες και κυρίως οι πλέον σημαντικές λειτουργούν χωρίς προϊστάμενους.
Επίσης καμία επιλογή δεν έχει πραγματοποιηθεί από 1η Ιανουαρίου 2008 και καμία μετακίνηση, με αποτέλεσμα τη διατήρηση του υπάρχοντος νοσηρού κλίματος». Μετά τις μαζικές αποχωρήσεις του 2010 (365 άτομα), όπως αναφέρουν οι τελωνειακοί, τα περισσότερα τελωνεία της χώρας αδυνατούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά.
Για τις Τράπεζες
Θετικό πρόσημο αλλά με αστερίσκους
«Σφιχτή, αλλά επαρκή» χαρακτηρίζει το ΔΝΤ τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών. Στην έκθεσή του επισημαίνει ότι στη «θωράκιση» του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος έχει συμβάλει σημαντικά το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το οποίο σε συνδυασμό με τις πρόσθετες εγγυήσεις του Δημοσίου, ύψους 25 δισ. ευρώ, θα επιτρέψει στις τράπεζες να διατηρήσουν τα διαθέσιμα κεφάλαιά τους σε ικανοποιητικά επίπεδα και τους επόμενους μήνες.
Οι συντάκτες σημειώνουν ωστόσο ότι χρειάζεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των κρατικά ελεγχόμενων τραπεζών, κατά κύριο λόγο για την ATEbank, τη μόνη τράπεζα που απέτυχε στα «τεστ αντοχής» του Ιουλίου.
Οι εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, αναφέρει το ΔΝΤ, θα κινηθούν βάσει της έκθεσης την οποία έχει διατάξει η κυβέρνηση για την τραπεζική σταθερότητα από τρεις ανεξάρτητους συμβούλους: «Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που θα συμπεριλάβει τα κρατικά συμφέροντα στις τράπεζες θα αποσαφηνιστεί μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης αυτής».
Τονίζει ακόμη ότι αυτό το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα «μπορεί να συμπεριλαμβάνει και πιθανή πώληση ενός σημαντικού μέρους των κυβερνητικών συμφερόντων στις τράπεζες, με ανοιχτές και διαφανείς διαδικασίες, στις οποίες θα μπορούν να λάβουν μέρος τόσο εγχώριοι όσο και ξένοι επενδυτές».
Ετσι, παρότι ο πρωθυπουργός έχει δεσμευτεί για διατήρηση και ενίσχυση του κρατικού πυλώνα στις τράπεζες, η έκθεση του ΔΝΤ αναφέρει ότι υπάρχει η πιθανότητα το Δημόσιο να πωλήσει μεγάλο ποσοστό συμμετοχής του.
Αύξηση 3,3% αντί για 13,7% το πρώτο 8μηνο
Η υστέρηση των εσόδων απειλή για το έλλειμμα
Μεγαλώνει η «μαύρη τρύπα» του προϋπολογισμού, καθώς τα φορολογικά έσοδα κινούνται εκτός στόχων, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για την αποκλιμάκωση του ελλείμματος. Τα στοιχεία για το οκτάμηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου είναι ενδεικτικά.
Σε επίπεδο καθαρών εσόδων η υστέρηση φθάνει τα 3,27 δισ. ευρώ σε σχέση με τον ετήσιο στόχο για αύξηση 13,7%, παρά τα απανωτά κύματα αυξήσεων σε ΦΠΑ, φόρους κατανάλωσης σε καύσιμα, τσιγάρα και ποτά.
Την ίδια ώρα το «μαξιλάρι» ασφαλείας των 4 δισ. ευρώ, που υπήρχε από τη μεγαλύτερη μείωση που καταγράφουν οι πρωτογενείς δαπάνες, σταδιακά εξανεμίζεται, καθώς στο 8μηνο περιορίστηκε στα 2,3 δισ. ευρώ.
Το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, αν και εμφανίζεται μειωμένο κατά 32,2% σε σχέση με το αντίστοιχο 8μηνο του 2009, για πρώτη φορά από την αρχή του έτους βρέθηκε κάτω από τον στόχο για ετήσια μείωση κατά 39,5%.
Για να περιοριστεί όσο το δυνατόν περισσότερο η μεγάλη υστέρηση στα έσοδα, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών βρίσκει διέξοδο στις ευνοϊκές ρυθμίσεις για την τακτοποίηση φορολογικών εκκρεμοτήτων, περαίωση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων και εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που θα φέρουν ζεστό χρήμα στα δημόσια ταμεία.
Πιο αναλυτικά, από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτουν τα ακόλουθα:
Τα καθαρά έσοδα αυξήθηκαν μόλις κατά 3,3% έναντι αρχικού ετήσιου στόχου 13,7%, καταγράφοντας υστέρηση ύψους 3,27 δισ. ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο έχει θέσει συγκεκριμένους στόχους ανά μήνα, η υστέρηση φθάνει τα 2,2 δισ. ευρώ από τις αρχικές προβλέψεις του Μνημονίου ή 1,5 δισ. ευρώ από τις νέες εκτιμήσεις του Αυγούστου.
Για να επιτευχθεί ο στόχος του 13,7%, θα πρέπει στο τελευταίο τετράμηνο του έτους το Δημόσιο να εισπράξει το ποσό των 22,7 δισ. ευρώ. Δηλαδή κάθε μήνα μέχρι το τέλος του 2010 θα πρέπει να μπαίνει στα ταμεία του Δημοσίου το ποσό των 5,7 δισ. ευρώ όταν τον Αύγουστο εισπράχθηκαν 3,7 δισ. ευρώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου